Iğdır: İklim Değişikliğinin Gölgesindeki Tarım
Iğdır, "Doğu'nun Çukurovası" olarak bilinen verimli topraklarıyla uzun yıllar boyunca Anadolu'nun önemli tarım merkezlerinden biri olmuştur. Ancak son yıllarda iklim değişikliği ve bölgesel faktörler, bu bereketli ovayı derinden etkilemektedir. Artan sıcaklıklar, düzensizleşen yağış rejimleri ve komşu Ermenistan'daki nükleer santralin potansiyel etkileri, Iğdır'ın tarımsal geleceği üzerinde önemli bir gölge oluşturuyor.
Iğdır'da Tarım Ürünlerinde Değişim: Eskiden Neler Ekilirdi, Şimdi Neler Ekiliyor?
Iğdır'ın iklimi, bir zamanlar pamuk ve üzüm gibi sıcak iklim ürünlerinin başarıyla yetiştirilmesine olanak tanıyordu. Özellikle pamuk, Iğdır ekonomisinin önemli bir parçasıydı ve geniş alanlarda ekilirdi. Iğdır'a özgü, kendine has aromasıyla bilinen Iğdır kayısısı da bölgenin simge ürünlerinden biriydi. Bağcılık oldukça yaygındı ve sofralık üzümün yanı sıra pekmez gibi ürünler de üretilirdi. Ayrıca, buğday, arpa, mısır ve şeker pancarı da geleneksel ekim deseninin vazgeçilmezleri arasındaydı.
Ancak son 10-25 yıllık dönemde bu durum önemli ölçüde değişti:
Pamuk ve Üzümde Azalma: Artan su kıtlığı ve pamuğun yüksek su ihtiyacı nedeniyle pamuk ekim alanları belirgin şekilde azaldı. Üzüm bağları da benzer şekilde, özellikle kuraklık ve don olaylarından etkilendiği için gerileme gösterdi.
Daha Az Su Tüketen ve Kısa Süreli Ürünlere Yöneliş: Çiftçiler, su kaynaklarının kısıtlı olması nedeniyle daha az su tüketen ve kısa sürede hasat edilebilen ürünlere yöneldi. Bu durum, silajlık mısır (hayvan yemi olarak kullanılan mısır), yonca (yine hayvan yemi) ve ayçiçeği ekiminin artışına yol açtı.
Sebzecilikte Artış: Bazı bölgelerde, damlama sulama gibi modern tekniklerle sebzecilik (domates, biber, patlıcan vb.) yapılmaya başlandı.
Meyveciliğin Devamı: Iğdır kayısısı hala önemli bir ürün olsa da, iklim koşulları ve pazar dinamikleri nedeniyle ekim alanları ve rekoltede dalgalanmalar yaşanabiliyor. Elma ve armut gibi diğer meyve türleri de yetiştirilmeye devam ediyor.
Bu değişim, Iğdır'ın tarımsal kimliğini yeniden şekillendirirken, çiftçileri de değişen koşullara uyum sağlamaya zorluyor.
YORUMLAR