Hakkında
Psikolojik travma.Cocuklar şahit olduğu hiç bir olayı unutmaz.Fark etmez iyi ve ya kötü.Onların hafızalarında yer edinir ve kötü olaysa o travmaya çevrilir. Peki travma nedir???
Travma herhangi bir olaya veya bölüme verilen tepki ve süreçtir.Travmalar çocuğun dünyaya bakışını değiştirir.Travmalar hem psikolojik hem de fizyolojik olabilir.
Ancak stres ve travma arasındaki farkı bilmeliyiz.
Stres vücudun anormal durumlara verdiği normal bir tepkidir.Stresin başlangıcı, devamı ve sonu vardır. Bir sınavda kötü sonuç alırsak veya başarısız olursak strese gireriz. Stres sağlıklı bir tepkidir.
Travma - Olumsuz faktörlerin etkisiyle kişinin ruh sağlığı zarar görür. Stresten farklı olarak normal bir tepki değildir, stres aşırı olursa travmaya neden olabilir.
Çocuklarda psikolojik travmanın nedenleri 2 gruba ayrılır.
Belirli nedenler:
- Sıkıyönetim
- Teröre tanık olmak
-Doğal afet
-Tecavüze maruz kalma
-Zalim muamele
Belirli olmayan nedenler
- Anlaşmazlık ve çatışma
- Zulme tanık olmak
- Hastalık, tıbbi prosedürler
- Alışkanlıkların değişmesi
Şok travması nedir?
Bu kısa vadeli olaylara bir tepkidir. Örneğin; bir köpek aniden salıncaktan atlayıp oyun parkındaki bir çocuğa saldırmak istediğinde bu durum yaşanabilir. Hem fiziksel hem de psikolojik olabilir. Belirtiler aşağıdaki gibidir.
- Çocuğun tepkileri eskisine göre daha donuktur, eğlendiği, güldüğü hiçbir şeyden eskisi kadar keyif almaz
- Çok ağlamak
- Sinir krizi geçirmek
-Çok heyecanlı, anlamsız aktif eylemlerde bulunuyor
- Saldırgan olmak, başkalarını ısırmak ve vurmak
- Kısa süreli hafıza bozukluğu
- Nadir durumlarda görme sorunları yaşayabilir.
Bu dönemde ebeveynler veya çocuğu olan yetişkinler ne yapmalıdır?
Öncelikle ebeveynin sakin olması gerekir. Ebeveynin kendisi heyecanlıysa, ağlıyorsa çocuğu sakinleştiremeyecek veya bunu çok geç başaracaktır. Daha sonra çocuk olay yerinden uzaklaştırılmalı ve ebeveyn ona sıkıca sarılmalıdır. Çocuğu sakinleştirmek ve ağlamasını durdurmak gerekli değildir, aksine ona ağlaması için zaman vermeliyiz. Bundan sonra çocuğa yaşananları anlatmak, olayın nasıl ve neden yaşandığını çocuğa açıklamak gerekir ki çocuğun aklında hiçbir soru kalmasın. Her şeyin arkamızda olduğuna onu ikna etmeliyiz.
Çocuğun o gün ilk kez uykuya daldığı andan itibaren olayı unutmaya başlaması gerekir, aksi halde uyku sürecinde uzun süreli hafızaya girebilir.
Ebeveyn çocuğun yanında değilse, çocuğun travma geçirdiğini hangi işaretlerden öğrenebilir?
- Çocuk aniden tırnaklarını yemeye başlar;
- Korkuları ortaya çıkar, bu hem geçmişe bağlı olarak hem de fantezilerden hissedilir;
- Kendine kapanır;
- Uykusu bozulur, uyumak istemez;
- Oyunlarına dikkat edersek travmatize olmuş durumu tekrar tekrar canlandırmaya çalışıyor;
- Herhangi bir kronik hastalık (örneğin astım) nedeniyle tedavi görmüşse hastalık tekrarlayabilir;
-Tikler, kekemelik oluşabilir.
Şok travmasının komplikasyonları nelerdir?
Travma sonrası stres ciddi bir zihinsel durumdur, deneyimlenmemiş duygular hafızada kalır ve her an yüzeye çıkabilir. Bu rüyada (korkulu rüyalar), panik atak veya saldırgan davranışlar artan kaygı ile kendini gösterir.
Komplikasyonları ortadan kaldırmak için aşağıdaki adımları takip etmek gerekir:
- Çocuk psikoloğunun dediğini yapın
- Evde sakin bir ortam yaratın
- Duygularını destekleyin; Çocuğun özgüvenini arttırın
- Spor yapma koşullarını oluşturmak ve desteklemek
- Kendi hayatını planlamasına yardımcı olmağı
- ne yiyecek, nereye gidecek vb.
Çocuğu aşırı koruma altına alıp sosyal çevreden mahrum bırakmak kesinlikle olamaz.
Bir sınavda kötü sonuç alırsak veya başarısız olursak strese gireriz.
TRAVMA – Olumsuz faktörlerin etkisi sonucu kişinin ruh sağlığı bozulur. Stresin aksine bu normal bir tepki değildir. Stres aşırı olduğunda travmaya neden olabilir. Son olaylar dünyada baş veren savaşlar,sivil insanların ölmü,çoçukların gözü karşısında oluyor hepsi.Sosial mediadan izledikde biz yetişginler izleyeme bele dayanamıyoruz düşün birde bu olayların canlı şahidi olan çocuklar var..Daha güzel travmasız bir dünya dileyelim gerçek olsun.
Gülnare Memmedova Koç.Psikolok .Sosyolok.
- Bilgili bir ebeveyn, iyi huylu bir çocuk demektir. - 16 Nisan 2024
- Otizm hastalık değildir bir farkındalıktır. - 29 Mart 2024
- YAZMAKTAN KORKMA.. - 25 Ocak 2024
- Düşünüyorum kendimi, seni ve her kesi….. - 23 Aralık 2023
- Çocuk Eğitiminde Baba Faktöru. - 03 Kasım 2023
- Psikolojik travma. - 20 Ekim 2023
- Psikolojik travma. - 20 Ekim 2023